Vliegende collega’s in BenedictusPoort

4 collega’s uit BenedictusPoort trokken samen op pad richting Tilburg. Ze bezochten er een Nederlandse school in hun zoektocht naar een vernieuwde aanpak van onderwijs. De inspiratiereis werd goed gesmaakt.

Waarover gaat het project warme scholen?
(deze info komt van de website van Flanders Synergie)

Het project ‘Warme Scholen’ wil scholen ondersteunen bij het creëren van de nodige condities om leerlingen goed in hun vel te laten voelen, en dit op een veilige en warme plek, zodat ze veerkrachtiger worden voor de toekomst. In 5 Vlaamse steden (Brugge, Gent, Leuven, Turnhout en Genk) zullen in totaal 50 scholen (basis en secundair) worden begeleid naar een warme school.

In een warme school voelen leerlingen zich thuis in ‘nesten’, waarbinnen leraren en andere schoolmedewerkers samenwerken in autonome en vaste teams over de leerjaren en vakken heen. De warme school streeft de kompaswaarde ‘ieder goed in zijn vel’ na, niet alleen voor de leerlingen maar ook voor alle partners in de leer- en leefomgeving (leerkrachten, ouders en partners).

Drie pijlers zijn hierin belangrijk:

• welbevinden:de mate waarin de interacties tussen kinderen en hun omgeving aan hun basisbehoeften voldoet,
• betrokkenheid:de mate waarin de leeromgeving de kwaliteiten heeft om leerlingen geboeid aan de slag te laten zijn,
• gezond emotioneel functioneren:de mate waarin iemand zelfvertrouwen uitstraalt, open staat voor wat de omgeving te bieden heeft, zich niet snel bedreigd voelt door een situatie of anderen, met volle teugen kan genieten, in voeling is met zijn of haar emoties en deze kan uiten, pijnlijke ervaringen snel te boven komt en weerbaar is.

Goed in je vel zitten is essentieel, het geeft je energie om uitdagingen aan te kunnen en stand te houden in een veeleisende omgeving. Als school kan je een verschil maken. Niet alleen door de nodige zorg aan te bieden, maar door te kiezen voor een integrale aanpak om je school warm te organiseren. Want een kind dat zich goed voelt op school, komt ook graag naar school, is leergieriger, meer betrokken, leert zijn eigen talenten kennen en krijgt hierdoor een positiever zelfbeeld.

BenedictusPoort “transformeert” naar een warme school

Toen in mei 2017 het project warme scholen voorgesteld werd, waren wij meteen enthousiast. We waren dan ook blij dat we uitgeselecteerd werden om deel te nemen met de BenedictusPoort.

Het lerend netwerk rond “warme scholen” werd opgestart met een tweedaags residentieel seminarie waarin de deelnemers werden ondergedompeld in de principes van “scholen warm organiseren” en waarin ze ook kennis maakten met de andere scholen in het netwerk.

Het programma was een afwisseling van plenumsessies, workshops en nabesprekingen. We kregen ook de kans om onderwijshotel De Rooi Pannen van naderbij te leren kennen. De Rooi Pannen is een “schoolvoorbeeld” van een visiegedreven organisatie gebaseerd op waarden zoals ondernemerschap, praktijkgerichtheid en autonomie. De directie gaf toelichting bij de school en we deden een werkbezoek.

Naar aanleiding van die tweedaagse schreef ik een verslagje van onze ervaring:

Iets meer dan 24u terug uit Tilburg en even tijd genomen om terug te blikken op de tweedaagse…

Dinsdagmorgen 6u: na wat over en weer gemail een route met twee opstapplaatsen uitgestippeld. Het eerste halfuurtje is het eerder stil in de wagen. Niemand is al echt wakker. Er worden wel wat verwachtingen geformuleerd. Ik maak van de gelegenheid gebruik om nog eens aan te kondigen dat ikzelf niet als vliegwiel* meereis maar vanop de zijlijn even nieuwsgierig ben naar wat komen zal. Ik denk immers dat ik beter op voorhand voldoende aangeef dat ik mijn “plaats” moet kennen; mezelf indekkend voor wat soms gebeurt zonder ik het voel aankomen: enthousiasme… (wie mij kent, begrijpt onmiddellijk wat ik bedoel)

De reisgenoten…
15 leerkrachten staken hun hand op om deel uit te maken van het vliegwiel. Een heel diverse groep: er zijn gedreven, super enthousiaste collega’s, er zijn dromers, er zijn “vakbondsmannen” en er zijn argwanende collega’s. In onderling overleg beslist de groep wie meereist naar Tilburg. Ik probeer mijn rol al op te nemen en hou me buiten de beslissing.
Op de vooravond valt er nog een zieke collega af. Dan nog vervanging zoeken, blijkt na wat over en weer gebel een onbegonnen opdracht. We vertrekken dus met zijn vieren: een vakbondsman, een zingend LOC-lid (onze MO-leerkracht), een wiskundeleerkracht… en ik.
Bij mij toch wel wat onzekerheid: hoe zullen zij reageren op veranderingen die heel ingrijpend kunnen zijn? Ik neem me voor op voorhand geen (voor)oordelen toe te laten en te proberen om me op de achtergrond te houden.

Hoe dichter Tilburg komt, hoe meer de sfeer erin komt. De zon komt op, iedereen wordt stilaan wakkerder en als we een koffiestop inlassen in een wegrestaurant à la Texacoshop overvalt ons zowaar een echt reisgevoel. We hebben er duidelijk zin in en ik voel wel dat zij zich willen “smijten”.

De ochtend start wat aarzelend. Men kondigt ons aan: “Welkom op onze school”. Leuk concept voor een school maar niet onmiddellijk van onze sokkel geblazen. Vernieuwing op zich is ons niet vreemd. De workshops op dag 1 zijn intensief. Veel info, niet allemaal even nieuw maar sommige linken, blikken op… prikkelen wel ons brein. Je ziet dat ook in pauzemomenten de “zoem” doorgaat. En zo gebeurt het dan: op een bepaald moment opent je brein zich en ben je zeer ontvankelijk om anders tegen de dingen aan te kijken. En net dan komt de rondleiding… Dat is puur genieten dan. Je ziet collega’s uit hun eigen comfortzone treden, de goesting blinkt in hun ogen en je geniet. Ze gaan echt total loss in hun denken, beseffende dat als zij in die modus kunnen komen, iedereen dat kan en dat dat massa’s deuren kan openen. Het bezoek aan de volledige school en het nagesprek zijn die laatste kleine schakels die hen overtuigen.

Wat nemen ze mee van de Rooi Pannen?
Het lef om “hun” ding te doen zonder rekening te houden met welke belemmering dan ook.
Een idee van de reikwijdte die voor hen ligt om keuzes te maken.

Mijn boost: ik geniet van hun enthousiasme, hun aanstekelijkheid, hun “roes”,… en ik probeer hen zoveel mogelijk te prikkelen. (ja, zoals ik al aangaf, overkomt ook mij soms “enthousiasme”) Ik voel terug helemaal waarom de BenedictusPoort in mijn hart zit: daar is geen “gewoon” korps. Die smijten zich en durven dingen doen, durven “out of the box” denken.
Tegelijkertijd voel ik wel dat ook ik een rol op te nemen heb: ik kan ze prikkelen maar ik moet proberen om niet te denken in hun plaats. Al staan ook mijn radertjes niet stil… Ik besef dat ik hen kan ondersteunen in hun nieuwe rol, daarin een coach voor hen kan zijn zodat zij zichzelf niet opbranden in de loop van het project.

Ze mogen dromen maar ze zullen vooral moeten zorgen dat ze collega’s meenemen. Ze zullen iedereen de tijd en ruimte moeten geven om diezelfde ervaring te doorlopen. Al heb ik veel vertrouwen in hen!

Van alle vrije momenten die 2 dagen heb ik gebruik gemaakt om dingen door te praten, af te toetsen, te verdiepen, … Een bron aan kennis, visies, … Een zalige ervaring die smaakt naar meer!

Nog kort schetsen hoe de terugreis verliep…
Er werd honderduit gepland, gebrainstormd en afgesproken. Wat als we straks terug thuis zijn… Er werd vandaag al een Google Drive Map aangelegd, er werd al druk over en weer gemaild en de ideeën blijven komen: de eerste opdracht voor de “vliegwielmeeting” werd al uitgeschreven, het idee van de opstart van een vlog gelanceerd, …

En ik, ik keek vandaag toch enigszins anders naar enkele zaken. Ik zag plots zandzakken opduiken en ik probeerde ze als zandzak te benaderen en niet als een probleem en ik genoot na van de roes van de afgelopen dagen.

Veerle, pedagogisch directeur BenedictusPoort

*vliegwiel: kerngroep van medewerkers van de school die het project trekken